Η κακοσμία του στόματος (επιστημονικά χαλίτωση) αποτελεί κοινό πρόβλημα τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες. Πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτή από το ίδιο το άτομο λόγω της προσαρμογής του ίδιου και συνήθως έχει κοινωνικές, επαγγελματικές αλλά και ψυχολογικές επιπτώσεις.
Αίτια κακοσμίας του στόματος
Μπορεί να προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα, τη μύτη και τα ιγμόρεια, τις αμυγδαλές, το στομάχι, τον οισοφάγο, μεταβολισμό ή τους πνεύμονες. Περισσότερες από 90% των περιπτώσεων προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα.
Κακή στοματική υγιεινή
Ξεκινώντας από τα πιο απλά, η κακή στοματική υγιεινή μπορεί να προκαλέσει κακοσμία λόγω του αυξημένου μικροβιακού φορτίου και μικροσκοπικών υπολειμμάτων τροφών. Η αλληλεπίδραση αυτών με το σάλιο δημιουργεί θειϊκές ενώσεις που έχουν δυσάρεστη οσμή.
Ξηροστομία
Ξηροστομία ονομάζεται το σύμπτωμα όπου το στόμα είναι ξηρό και δημιουργούνται ιδανικές καταστάσεις για τα μικρόβια να αναπτυχθούν. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη μειωμένη πρόσληψη νερού, στοματική αναπνοή (άτομα με δυσκολία αναπνοής από τη μύτη, υπνική άπνοια, σημαντικά προβλήματα σύγκλισης), φαρμακευτική αγωγή (όπως διουρητικά, αντικαταθλιπτικά, κάποια αντιυπερτασικά), ασθένειες (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ή άλλες ιδιοπαθής ασθένειες), πρόσφατες ακτινοθεραπείες στην περιοχή των σιελογόνων αδένων ή χημειοθεραπείες. Επίσης, η χρόνια και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ξηροστομία και κατ’ επέκταση κακοσμία, καθώς και το κάπνισμα προκαλεί μία υπερτροφία στις θηλές τις γλώσσας όπου μπορεί να κρυφτεί μεγάλος όγκος μικροβίων.
Ασθένειες των ούλων
Η ουλίτιδα είναι η πιο συχνή ασθένεια των ούλων και οδηγεί σε περιοδοντίτιδα αν μείνει χωρίς θεραπεία. Και στις δύο περιπτώσεις αυτές, όσο πιο προχωρημένο το στάδιο της ασθένειας τόσο μεγαλύτερο το μικροβιακό φορτίο και μεγαλύτερη η νέκρωση των επιθηλιακών κυττάρων που προκαλεί χαλίτωση.
Δόντια με τερηδόνα
Η τερηδόνα δημιουργεί κοιλότητες στα δόντια όπου τα μικρόβια δημιουργούν αποικίες και μετατρέπονται από αερόβια σε αναερόβια που είναι πιο βλαβερά και πιο δύσοσμα. Επίσης, στις κοιλότητες αυτές παραμένουν υπολείμματα τροφών που δεν μπορούν να απομακρυνθούν με την οδοντόβουρτσα όπου και συσσωρεύονται
Παλιές προσθετικές εργασίες
Ασθενείς με οδοντοστοιχίες πολλών ετών οι οποίες έχουν παραμεληθεί μπορούν να προκαλέσουν συγκράτηση τροφών σε διαστήματα που τυχών έχουν δημιουργηθεί. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε παλιές γέφυρες.
Ημιέγκλειστα δόντια
Όταν οι φρονιμήτες αποφασίσουν να εμφανιστούν εν μέρει στο στόμα, δημιουργούν μία δίοδο για τα μικρόβια στην κοιλότητα που βρίσκονταν πριν όπου και συσσωρεύονται τροφές για τη δημιουργία φλεγμονής με οίδημα, πόνο και τέλος κακοσμία
Τροφές με έντονη μυρωδιά
Όταν στη διατροφή μας περιλαμβάνουμε τροφές όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι, και τον καφέ είναι αναπόφευκτο η αναπνοή μας να «χρωματίζεται» από αυτές.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση εξαρτάται πρωτίστως από τη διάγνωση και τον αιτιολογικό παράγοντα που προκαλεί την κακοσμία.
Προσωρινές Λύσεις
Προσωρινές λύσεις αποτελούν τα στοματικά διαλύματα με έντονη αντιμικροβιακή δραστική ουσία όπως η χλωρεξιδίνη.
Επίσης η μάσηση τσίχλας (χωρίς ζάχαρη) με έντονη γεύση ή καραμέλας τύπου Halls. Εάν υπάρχει και επιλογή γεύσης, η μέντα και ο δυόσμος θα πρέπει να είναι οι πρώτες επιλογές.
Καλή στοματική υγιεινή με χρήση της κατάλληλης οδοντόβουρτσας και οδοντόκρεμας 2 φορές την ημέρα χωρίς να παραλείπεται η χρήση νήματος. Έμφαση πρέπει να δίνεται και στην πάνω επιφάνεια της γλώσσας. Καθώς και στις προσθετικές εργασίες, με συμπληρωματική χρήση ταμπλετών για τις οδοντοστοιχίες εβδομαδιαία.
Καλή ενυδάτωση ώστε να αποφεύγεται, όσο το δυνατόν, το στεγνό στόμα.
Όλα αυτά βέβαια απλά καλύπτουν για σύντομο διάστημα την κακή αναπνοή.
Επίσκεψη στον ειδικό
Η επίσκεψη στον ειδικό που εξειδικεύεται στο αίτιο της κακοσμίας θα πρέπει να αποτελεί την πρώτη μας επιλογή. Όπως προαναφέραμε, στις 90% των περιπτώσεων αυτός είναι ο οδοντίατρος ο οποίος θα εντοπίσει το αίτιο της κακοσμίας και θα το αντιμετωπίσει ώστε να εξαφανιστεί η κακοσμία.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως η δυσάρεστη αίσθηση μετά τον νυχτερινό ύπνο δεν κρύβει αναγκαστικά κάποιο παθολογικό αίτιο.